Lorsqu’une personne décède au pays Basque, il n’est pas rare d’entendre des chants Basque à l’enterrement de ce dernier. Autrefois les rituels funéraires basques étaient rythmés par de nombreuses traditions qui se sont perdues au fil des générations. Aujourd’hui, la musique à travers des instruments comme l’accordéon, ou les chants continuent la transmission de l’identité lors des funérailles.
Les chants Basque sont plus que de simples morceaux de musique, ils font partie intégrante de l’identité du peuple basque. Lorsque les voix des Basques résonnent, elles portent toute l’histoire, les racines et les combats menés pour la défense de l’identité. Quand c’est un membre de la communauté basque qui décède, quel plus bel hommage que de lui dire au revoir avec un chant basque, dont les paroles accompagnent le départ du défunt.
Choisir un chant basque pour des obsèques
Votre proche vient de décéder et vous vous demandez quel chant choisir pour le jour de l’enterrement. Nous avons sélectionné quelques classiques, connus pour apporter de l’émotions et un doux sentiment d’appartenance à ce pays qui vous est cher. Vous trouverez d’autres exemples dans notre article dédié aux paroles de chants Basque.
Choisir un chant religieux en Basque
Lorsque vous prendrez contact avec la paroisse locale, c’est avec eux que vous décidez à quels moments de la messe, vous pouvez placer des chants basque. Ce peut être en début, pour l’ouverture de la cérémonie ou à la fin, lorsque le cercueil quittera l’église. La troisième option peut être de ponctuer la cérémonie de chant basque.
BETIEREKO ZORIANA
Betiereko zoriona, hil huni otoi, eman Jauna :
Betiko argi zabalean, zure argiak argi dezan
1 – Zuri Jainkoa, esker kantu, dei entzuleak hartze baitu, zion gainean zuri kantu zuri eskaintzak zuri botu.
3 – Bai dohatsua zuk hartua, zauden etxean da sartua.
Guziek dugun nozbeit goza jaunaz betea den egoitza.
URRIKAL
Urrikal, Jauna Urrikal, Jauna
Kristo, urrikal Kristo, urrikal
Urrikal, Jauna Urrikal, Jauna
ZURE ETXERA GOAZ JAUNA
Zure etxera goaz, Jauna, Hauxe da gure zoriona. Notre bonheur c’est d’aller vers toi.
1 – Piztu naiz piztu baitut entzun “ Goazen Jaunaren etxeraino ! ” Hara nun orai bagaitutzun, Jerusaleme atetan so
2- Jaun izenari, zor bezala, Kantatu behar diotela Hor du zuzenak zuzen-alki, Dabid semeak hor egoki
écouter zure etxera goaz jauna
ADIXKIDE HAU
Adixkide hau iragan zaiku bizi berrirat hemendik Azkengo hatsa emandu eta Ereman duzu gu ganik. Sinesten dugu, segur gira gu, Zurekin dela bizirik (bis)
Zuk errana da bizia eta denen piztea zirela. Fededun oro hil eta ere biziarazten duzula. Zurea zena, lagun hau Jauna Betikotz hil ez dadila (bis)
KRISTO GANIK
1.Kristo ganik zerk urrun, nork berex gu ? Jainko dugu: gu baitan da bizi. Dugularik lan, gudu, gaitz eta min, Kristorekin lun huntan zerk izi ?
Ikusten dut zerua zabaldua: Han behar dut egun batez sartu. Bai, Kristok du mundua garraitua: Zeruraino eremanen gaitu.
- Mundukoen zaintzale gurekin da: Hari galda goi argi, goi indar. Haren argi dirdiran, bat gaiten joan: Ilunbetan gaitzeri gaur oldar.
GUREKIN EGON par Anne ETCHEGOYEN
Gurekin egon gurekin Jauna Oraino dugun hitz egin Heldu da gaua ilun iluna Gurekin egon gurekin.
1 – Zertaz mintzo zinezten bihotz ilun Ibiliz hola bihotz ilun ? Hara Jerusalemen heren egun Jesus hil dela heren egun.
2 – Gutarteko jendeak bizi dela Omen dabiltza : bizi dela. Gizon zentzugabeak, zoin epela Zuen bihotza zoin epela !
3 – Kristok behar zituen jasan behar horiek oro jasan behar.
Piztu eta zadien ospean sar Betiereko ospean sar.
4 – Emauzeko bidean bihotza su ez ote ginen bihotza su ?
Jesus mintzo zenean, hain dohatsu hari ginauden hain dohatsu.
ZATOZKIOTE
Zatozkiote Jaunaren Saindu dohatsuak Zatozte laster hunen biderat, Aingeruak Hunen arima, har, ereman Eskain zazue Jaun Goikoaren aintzinean
Besoak zabal har zaitzala Deitu zaituen Kristo Jaunak ; Abrahamtarren loriarat, Joan zaitzatela Aingeruek.
Choisir un chant traditionnel en Basque
En dehors de l’église, il peut y avoir d’autres moments ou vous pouvez entonner un chant basque. Ce qui est important c’est de savoir que la présence de ce chant aurait plu au défunt. D’ailleurs le défunt avait peut-être formulé le souhait de son vivant de partir en chanson accompagné d’un choeur basque. Les chansons basques les plus aimées sont :
Arrosako zolan
Arrosako zolan, kantu zirimolan,
nahiz eta telebixtan ez gaituzten modan.
Euskararen garra, lokarri azkarra,
gau ilun honetako gure artizarra.
Zazpiehun langile sutsu ta ekilez,
oraina ta geroa ez ditaizke berez.
Kontzertu honen bidez, musika eztiez,
euskal izen ta izana betikotz bat bitez.Koka ta hanburgesa, euskaldun baldresa
gustua galtzea ere zein dugun errexa!
Kendu nahi digute bihotz ta bertute,
izaki klonikoak egin nahi gaituzte.
Jo dezagun, bada, goraki aldaba,
multinazional hoien herria ez gara.
Bretoi ta korsikar, kanak, okzitandar
nor bedera izaiteko har dezagun indar.Munduko herrien ta irrati libreen
bilgune goxoa guk dugu urtero hemen.
Uhainen ildoan, asmoak geroan,
elkarren ezagutza daukagu gogoan.
Munduko erronkak, herrien borrokak,
bildu gara hausteko zapalkuntzen sokak.
Dantza ta irria, kantuz ilargia,
gau hontan zoriontsu da Euskal Herria.
Aberriaren mugak
Nire aberria Lurra bezain zaharra da
Baina ez da lurra bakarrik,
Haizeak bezala inguratzen nau eta
Lotzen, askatzen nauelarik.Nire aberria suaren antzekoa da
Beti bera, berria beti
Epeltzen nau kanpoan hotz dagoenean
Ta erretzen ere badaki.Aberriaren mugak, euskararenak,
Gure baitan daude gehienak,
Euskara zabalduaz lau haizeetara
Zabalago egiten gara.Nire aberria harrizko herria da,
Hitzezkoa eta hitzekoa,
Altzairuzko txakolin, ardo zurezkoa
Eta hondar anonimoa.Nire aberria burdin bihurria da
Oroimenean arindua
Itsaslaminen baten herdoilezko kantu
Etorkizunez fosildua.Aberriaren mugak…
HEGOAK
Hegoak ebaki banizkio Neria izango zen
Ez zuen aldegingo. (bis)
Bainan horrela Ez zen gehiago txoria izango. (bis)
Eta nik, Txoria nuen maite, (bis)
BAGARE
Araban bagare
Gipuzkun bagera
Xiberun bagire
Ta Bizkaian bagara
(bis)
Baita ere, Lapurdi, ta Nafarran.
Guziok gara eskualdun guziok anaiak gara
Nahiz eta hitz ezberdinez
Bat bera dugu hizkera.
(bis)
Araban bagare…
Herri bat dugu osatzen eta gure zabarkeriz ez daigun utzi ondatzen.
Bagare, bagera
Bagire, bagara
Euskera askatzeko oraintxe dugu aukera.
Bagare, bagera
Bagire, bagara
Euskadi askatzeko oraintxe dugu aukera.
OI AMA EUSKAL HERRI
Anaia etxen da ezkuntü
Bortxatü niz orai juaitera
Ene opilaren egitera
Pariserat banuazü.
Oi ama Euskal Herri goxua
Zütarik hürrün ni trixterik banua
Adios ene etx’ondua
Adios Xiberua.
Pariseko bizitzia
Lan kostüz irus baguatzü
Hargatik berantzen zitadazüt
Zure berriz ikustia.
Oi ama…
Bena denbora da llaburxko
Othoi ama entzün nezazü
Xokho bat haita izadazüt
Azken egun horientako
Oi ama…